බිට්කොයින් නිර්මාතෘ සතෝෂි නකාමොටෝ ලෝකයේ 11 වැනි ධනවත්ම පුද්ගලයා බවට පත්වෙයි: අභිරහස, ධනය සහ ඩිජිටල් අනාගතය

අද අප කතා කරන්නේ ලෝකයේ ධනවත්ම පුද්ගලයන් අතරට එක්වූ අතිශය අද්භූත චරිතයක් ගැනය. කෝටිපතියෙකු වීමට නම් විශාල ව්‍යාපාර අධිරාජ්‍යයක් ගොඩනැගිය යුතු හෝ පරම්පරාගත ධනයක් හිමි විය යුතු බවට වූ සාම්ප්‍රදායික අදහස ඔහු විසින් බිඳ දමා ඇත. ඒ වෙනුවට, ඔහු ඩිජිටල් මුදල් ඒකකයක් නිර්මාණය කර, පසුව අතුරුදහන් වී, අද වන විට ලෝකයේ 11 වැනි ධනවත්ම පුද්ගලයා බවට පත්ව සිටී. මෙය විද්‍යා ප්‍රබන්ධ කතාවක් නොව, බිට්කොයින්හි අද්භූත නිර්මාතෘ වන සතෝෂි නකාමොටෝගේ සැබෑ කතාවයි.

නොපෙනෙන ධනයේ අභිරහස

සිතා බලන්න, ලෝකයේ 11 වැනි ධනවත්ම පුද්ගලයා, නමුත් කිසිවෙකු ඔහු කවුදැයි දන්නේ නැහැ! ඔහුගේ ධනය ඩොලර් බිලියන 129ක් පමණ වන බවට ගණන් බලා තිබෙනවා. එය Elon Musk සහ Mark Zuckerberg වැනි ප්‍රකට ව්‍යාපාරිකයන් හා සම තත්ත්වයට පත් කරනවා. පුදුම සහගත කරුණ නම්, මෙම අතිවිශාල ධනයෙන් එකදු සතයක්වත් කිසි දිනෙක වියදම් කර නොතිබීමයි! මෙය “අවතාර ධනයක්” ලෙස හැඳින්විය හැකි අතර, ඩිජිටල් යුගයේ ධනය රැස් කර ගත හැකි සහ වටහා ගත හැකි ආකාරය පිළිබඳ මූලික වෙනසක් ඉස්මතු කරනවා. මෙම අභිරහස සහ ධනයේ විශාලත්වය මෙම කතාවේ කේන්ද්‍රීය, කුතුහලය දනවන අංගයක් බවට පත් වී ඇත.  

අභිරහස් බිලියනපතියා: සතෝෂි නකාමොටෝ

සතෝෂි නකාමොටෝ යනු බිට්කොයින්හි අන්වර්ථ නාමයෙන් හඳුන්වන නිර්මාතෘවරයා වන අතර, ඔහුගේ සැබෑ අනන්‍යතාවය ඩිජිටල් යුගයේ විසඳිය නොහැකි විශාලතම අභිරහසක් ලෙස පවතී. 2008 දී බිට්කොයින් ධවල පත්‍රිකාව නිකුත් කිරීම සහ 2009 දී ජාලය දියත් කිරීම ඔහුගේ මූලික ක්‍රියාදාමය විය. බිට්කොයින් ජාලයේ පළමු බ්ලොක් එක වන “ජෙනසිස් බ්ලොක්” තුළ “The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks” යන පණිවිඩය ඇතුළත් විය. මෙය 2008 ගෝලීය මූල්‍ය අර්බුදයේ පසුබිම තුළ, සාම්ප්‍රදායික මූල්‍ය පද්ධතිවලට එරෙහිව බිට්කොයින් බිහිවීමේ අරමුණ සියුම් ලෙස ඉඟි කරයි.  

සතෝෂි ඔහුගේ අතිවිශාල බිට්කොයින් හිමිකාරිත්වය ලබා ගත්තේ මුල්කාලීන පතල් කැණීමේ කටයුතු හරහායි. විශේෂයෙන්ම 2009 වසරේදී, ජාලයේ හැෂ් අනුපාතය ඉතා අඩු මට්ටමක පැවති අතර, ඔහු බොහෝ විට එකම පතල් කම්කරුවා විය. මේ හේතුවෙන්, ඔහු බිට්කොයින් මිලියන 1.1ක් පමණ රැස් කර ගත් බවට ගණන් බලා ඇත. මෙම කාසි ලිපින 20,000ක් පමණ පුරා විසිරී ඇති අතර, 2009 ජනවාරි 12 වන දින Hal Finney වෙත යවන ලද පළමු 50 BTC වැනි කුඩා පරීක්ෂණ ගනුදෙනු කිහිපයක් හැර, ඒවා කිසි විටෙකත් ස්පර්ශ කර නොමැත.  

සතෝෂි 2010 වසරේදී මහජනතාවගෙන් අතුරුදහන් විය. මෙම අතුරුදහන්වීම ඔහුගේ අභිරහස තවදුරටත් වැඩි කරයි. බිට්කොයින් ජාලයේ මුළු සැපයුමෙන් 5%ක් පමණ වන ඔහුගේ අතිවිශාල ධනය එතැන් සිට අක්‍රියව පවතී.  

සතෝෂිගේ අනන්‍යතාවය වටා ඇති අඛණ්ඩ අනුමාන කිරීම් පිළිබඳව කෙටියෙන් සඳහන් කිරීම වැදගත්ය. Dorian Nakamoto, Craig Wright (ඔහුගේ හිමිකම් අධිකරණයකින් ප්‍රතික්ෂේප විය), Nick Szabo (බිට්කොයින්හි පූර්වගාමියා වූ Bit Gold හි නිර්මාතෘ), සහ Jack Dorsey සමඟ ඇති සම්බන්ධතා පිළිබඳ මෑත කාලීන න්‍යායන් වැනි ප්‍රමුඛ න්‍යායන් කිහිපයක් පවතී. කෙසේ වෙතත්, බොහෝ පරීක්ෂණ තිබියදීත්, සැබෑ අනන්‍යතාවය තවමත් නොදන්නා අතර, එය බොහෝ විට සතෝෂිගේම සැලසුමක් ලෙස සැලකේ.  

සතෝෂි බිට්කොයින් නිර්මාණය කර, විශාල ප්‍රමාණයක් රැස් කර, පසුව අතුරුදහන් වී, ඔහුගේ කාසි කිසි විටෙකත් චලනය නොවීම හුදු අහඹු සිදුවීමක් නොවේ. මෙය බිට්කොයින්හි මූලික දර්ශනයට අත්‍යවශ්‍ය සාධකයකි. නිර්නාමිකව සිටීමෙන් සහ ඔහුගේ කාසි කිසි විටෙකත් වියදම් නොකිරීමෙන්, සතෝෂි ඵලදායී ලෙස පාලනය අත්හැරියේය. මෙය කිසිදු තනි ආයතනයකට ජාලය මත අනවශ්‍ය බලපෑමක් කිරීමට ඉඩ නොදෙනු ඇත. මෙම ඉවත් වීමේ ක්‍රියාව බිට්කොයින්හි ස්වාධීනත්වය තහවුරු කළ අතර, මධ්‍යගත අධිකාරියකින් තොරව පද්ධතියට ක්‍රියාත්මක වීමට හා දියුණු වීමට හැකි බව ඔප්පු කළේය.  

බිට්කොයින්හි විශ්මයජනක නැගීම

බිට්කොයින්හි මිල ගමන ඇදහිය නොහැකි තරම්ය. 2009 දී එහි ආරම්භයේදී කිසිදු මුදල් වටිනාකමක් නොතිබුණි. එතැන් සිට එය විශ්මයජනක ලෙස වර්ධනය වී ඇත:  

• 2010 මැයි: බිට්කොයින් ප්‍රථම වරට ප්‍රායෝගික වටිනාකමක් ලබා ගත්තේය. 10,000 BTC සඳහා පීසා දෙකක් මිලදී ගත් මෙම ගනුදෙනුව “බිට්කොයින් පීසා දිනය” ලෙස ප්‍රසිද්ධය.  
• 2011 පෙබරවාරි: බිට්කොයින් එක්සත් ජනපද ඩොලරය සමඟ සම තත්ත්වයට (ඩොලර් 1) පත්විය.  
• 2011 ජුනි: මිල ඩොලර් 30ක් පමණ දක්වා ඉහළ ගියේය.  
• 2013 නොවැම්බර්: බිට්කොයින් ඩොලර් 1,000 සීමාව ඉක්මවා ගියේය.  
• 2017 දෙසැම්බර්: මිල ඩොලර් 20,000කට ආසන්න විය.  
• 2021 නොවැම්බර්: ඩොලර් 69,000කට ආසන්නව සර්වකාලීන ඉහළම අගයක් වාර්තා කළේය.  
• වර්තමානය (2025 ජූලි 14): බිට්කොයින් ඩොලර් 119,000 ඉක්මවා නව සර්වකාලීන ඉහළම අගයක් වාර්තා කර ඇත.  

බිට්කොයින්හි මිල ඉහළ යාමට හේතු වූ ප්‍රධාන සාධක කිහිපයක් පවතී:

• තනි පුද්ගල ආයෝජකයන්ගේ වැඩිවන පිළිගැනීම.  
• ආයතනික උනන්දුව: ETF (Exchange-Traded Funds) වැනි බිට්කොයින් පදනම් කරගත් මූල්‍ය නිෂ්පාදන පුළුල් වීමත් සමඟ ආයතනික ආයෝජකයන්ගේ උනන්දුව වැඩි වී ඇත.  
• හිතකර නියාමන වර්ධනයන්.  
• සාම්ප්‍රදායික ආර්ථික අවිනිශ්චිතතාවයට එරෙහිව ආරක්ෂාවක්: COVID-19 වසංගතය වැනි ආර්ථික අවිනිශ්චිතතා කාලවලදී බිට්කොයින්හි මිල ඉහළ යාම, එය සාම්ප්‍රදායික මූල්‍ය පද්ධතිවලට එරෙහිව ආරක්ෂාවක් ලෙස ක්‍රියා කරන බවට සංකල්පයක් ඇති කර තිබේ.  

සතෝෂිගේ අතිවිශාල ධනය සහ ගෝලීය ශ්‍රේණිගත කිරීම

බිට්කොයින්හි මෑත කාලීන වර්ධනය හේතුවෙන් සතෝෂි නකාමොටෝගේ ඇස්තමේන්තුගත ශුද්ධ වත්කම ඩොලර් බිලියන 129ක් පමණ වේ. මෙමගින් ඔහු ලෝකයේ 11 වැනි ධනවත්ම පුද්ගලයා බවට පත්ව ඇත. මෙම තක්සේරුව මාස තුනක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ ඩොලර් බිලියන 40කින් පමණ වැඩි වී ඇති අතර, ඩිජිටල් වත්කම්වල වේගවත් වර්ධනය සහ අස්ථාවරත්වය අවධාරණය කරයි.  

සතෝෂිගේ ධනය ලෝකයේ අනෙකුත් ප්‍රමුඛ පුද්ගලයන් සමඟ සසඳා බැලීමෙන් එහි සැබෑ විශාලත්වය වටහා ගත හැකිය. ඩොලර් බිලියන 129ක ශුද්ධ වත්කමක් සමඟින්, ඔහු ඩොලර් බිලියන 125ක් පමණ වන Michael Dell වැනි සාම්ප්‍රදායික තාක්ෂණික දැවැන්තයන් අභිබවා ගොස් ඇත. ඔහුට ඉහළින් සිටින්නේ ඩොලර් බිලියන 149-161ක් පමණ වන Bernard Arnault & family , ඩොලර් බිලියන 150ක් පමණ වන Sergey Brin , සහ ඩොලර් බිලියන 152ක් පමණ වන Warren Buffett වැනි අයයි. ලෝකයේ ධනවත්ම පුද්ගලයා වන Elon Musk සතුව ඩොලර් බිලියන 347-406.5ක් පමණ වන අතර, Mark Zuckerberg සතුව ඩොලර් බිලියන 258-260ක් පමණ ඇත.  

සතෝෂිගේ ධනයේ සුවිශේෂී ස්වභාවය මෙහිදී අවධාරණය කළ යුතුය. සාම්ප්‍රදායික කෝටිපතියන්ගේ ධනය ක්‍රියාත්මක වන සමාගම් සහ මහජන පැතිකඩ සමඟ බැඳී ඇති අතර, සතෝෂිගේ ධනය සම්පූර්ණයෙන්ම විමධ්‍යගත ඩිජිටල් වත්කමක සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. මෙම වෙනස, ගෝලීය ධන ධුරාවලිය නැවත හැඩගැස්වීමේදී බ්ලොක්චේන් තාක්ෂණයේ සහ ඩිජිටල් මුදල්වල පරිවර්තනීය විභවය අවධාරණය කරයි.  

අනාගතය සහ සතෝෂිගේ උරුමය

බිට්කොයින් එහි ඓතිහාසික වර්ධන වේගය (උදාහරණයක් ලෙස, වාර්ෂික 50% වර්ධනය) පවත්වා ගන්නේ නම්, සතෝෂි ලෝකයේ දෙවන ධනවත්ම පුද්ගලයා බවට පත්විය හැකි අතර, Mark Zuckerberg සහ Warren Buffett වැනි ප්‍රකට පුද්ගලයන් අභිබවා යාමට ද ඉඩ ඇත. තවදුරටත් අනුමාන කළහොත්, බිට්කොයින්හි වෙළඳපල ප්‍රාග්ධනය රන්වල වෙළඳපල ප්‍රාග්ධනයට (ඩොලර් ට්‍රිලියන 7) ළඟා වුවහොත්, සතෝෂි ලෝකයේ පළමු ට්‍රිලියනපතියා බවට පත්විය හැකි අතර, එක් බිට්කොයින් එකක වටිනාකම ඩොලර් මිලියන භාගයක් පමණ විය හැකිය.  

සතෝෂිගේ කාසි ස්පර්ශ නොකිරීම හුදු කුතුහලයක් පමණක් නොව, එය බලවත් සංකේතයකි. එය බිට්කොයින්හි විමධ්‍යගතකරණයේ සහ “විශ්වාස රහිත” පද්ධතිවල මූලික ආචාර ධර්ම ශක්තිමත් කරයි. බිට්කොයින් ඉතිහාසඥ Pete Rizzo මෙසේ පවසා ඇත: “සතෝෂිගේ පුරාවෘත්තමය අක්‍රියතාවය ගුප්තකේතන මුදල්වල විමධ්‍යගතකරණයේ සහ ‘විශ්වාස රහිත’ පද්ධතිවල මූලික ආචාර ධර්ම නියෝජනය කරයි”.  

මෙම අක්‍රිය කාසි කිසි දිනෙක චලනය වුවහොත් ඇති විය හැකි උපකල්පිත බලපෑම පිළිබඳව කෙටියෙන් සඳහන් කළ හැකිය. වර්තමානයේ වෙළඳපල ස්ථාවරත්වය පවත්වා ගෙන ගියද, බිට්කොයින් සැපයුමෙන් මෙතරම් සැලකිය යුතු කොටසක හදිසි චලනයක් ගුප්තකේතන මුදල් හුවමාරු හරහා වෙළඳපල ද්‍රවශීලතාවයට සහ මිලකරණයට බාධා ඇති කළ හැකිය. කෙසේ වෙතත්, එවැනි චලනයක් උපකල්පිතයක් ලෙස පවතින බව අවධාරණය කිරීමෙන්, අභිරහස වැඩි වන අතර, සතෝෂිගේ අඛණ්ඩ අක්‍රියතාවය කෙරෙහි ප්‍රජාවගේ විශ්වාසය ඉස්මතු වේ.  

අවසානය

අප අද කතා කළේ අසාමාන්‍ය කතාවකි: නිර්නාමික නිර්මාතෘවරයෙකු වන සතෝෂි නකාමොටෝ, විප්ලවීය තාක්ෂණයක් මුදා හැර, දැන් ලෝකයේ ධනවත්ම පුද්ගලයන්ගෙන් කෙනෙකු ලෙස සිටගෙන සිටින අතර, එකදු කාසියක්වත් ස්පර්ශ නොකර විශ්මයජනක ලෙස වර්ධනය වූ ධනයක් ඔහු සතුය. එය පෙරළිකාර අදහසක බලයට සහ විමධ්‍යගතකරණය වෙළඳපල විසින් වලංගු කිරීමට සාක්ෂියකි.

සතෝෂිගේ කතාව ඩිජිටල් වත්කම් හුදු තාවකාලික ප්‍රවණතාවක් නොව, ගෝලීය මූල්‍ය භූ දර්ශනය නැවත හැඩගස්වන මූලික බලවේගයක් බවට බලවත් දර්ශකයකි. එය ධනය වඩ වඩාත් විමධ්‍යගත, විනිවිදභාවයෙන් යුක්ත, සහ සමහර විට, නිර්නාමික වන අනාගතයක් ගැන අපට සිතීමට සලස්වයි. එය බලය සහ හිමිකාරිත්වය පිළිබඳ සාම්ප්‍රදායික අදහස්වලට අභියෝග කරයි.